علل و علائم التهاب لثه (ژنژیویت لثه)
اکثر مردم در مقطعی از زندگی خود به ورم لثه مبتلا می شوند و با توجه به علائم خفیف آن، تشخیص آن دشوار است. اما این التهاب ممکن است گسترش یافته و باعث بیماری های لثه (بیماری پریودنتال) شود. طبق گفته انجمن دندانپزشکی آمریکا ADA، التهاب لثه و پریودنتیت از علل اصلی از دست دادن دندان در بزرگسالان است. معمولا با با رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از مسواک و خمیر دندان و همچنین استفاده از نخ دندان معمولی می توان از ورم لثه پیشگیری کرد. به منظور آشنایی بیشتر با علل، علائم و درمان التهاب لثه تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
فهرست محتوا
التهاب لثه چیست؟
التهاب لثه یا ژنژیویت (Gingivitis) به وضعیتی گفته می شود پلاک های دندانی در لثه تجمع کرده و سبب قرمزی یا التهاب می شود. این بیماری اغلب در اثر عفونت باکتریایی بافت های اطراف دندان ایجاد می شود. در صورت عدم درمان، عفونت ممکن است به چیزی که به آن پریودنتیت یا عفونت لثه معروف است، تبدیل شود.
علائم التهاب لثه
ورم لثه در مراحل اولیه بدون بروز علائم و نشانه های خاصی وجود دارد و در برخی مواقع ممکن است علائم کم و بسیار خفیف باشد. اگرچه علائم و نشانه های همراه با بیماری لثه معمولاً ناچیز و جزئی هستند، لثه در بیشتر موارد با علائم و نشانه هایی همراه است که به طور خاص مشخصه آن هستند. به طورکلی، علائم ژنژیویت یا التهاب لثه شامل موارد زیر است:
- خونریزی لثه بعد از مسواک زدن
- قرمزی و تورم لثه
- بوی بد دهان
- انقباض لثه
- درد هنگام جویدن
- ایجاد چرک بین دندان ها و لثه
- لق شدن دندان ها
- تغییر در نحوه قرار گرفتن دندان های هنگام گاز گرفتن (مال اکلوژن)
علل و عوامل خطر التهاب لثه
اصلی ترین علت ایجاد التهاب لثه تشکیل لایه ای از میکروب ها بر روی سطوح دندان است. علاوه بر این، دلایل دیگری نیز وجود دارد که می تواند باعث ورم لثه شود از جمله:
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی که در دوران بارداری ، بلوغ، یائسگی یا در دوران قاعدگی رخ می دهد، می تواند حساسیت دندان را بالا برده و احتمال عفونت لثه را افزایش می دهد.
مصرف برخی داروها
برخی از داروها ممکن است بر حفره دهان تأثیر بگذارند، زیرا این داروها باعث کاهش تولید بزاق و ایجاد یک لایه غیر طبیعی روی لثه می شوند. بهتر است بدانید که بزاق دارای خواص و فوایدی است که از لثه و دندان محافظت می کند. داروهای ضد تشنج مانند دیلانتین و داروهای درمان فارنژیت مانند پروکاردیا و آدالت ممکن است خطر التهاب لثه را افزایش دهد.
عادات بد
برخی از عادات مخرب مانند کشیدن سیگار و انواع دخانیات می تواند به توانایی لثه ها برای بازسازی یا بهبود خودکار آسیب برساند.
عادات بهداشتی نادرست
برخی عادات غلط مانند مسواک نزدن یا استفاده نکردن از نخ دندان به صورت روزانه باعث ایجاد التهاب در لثه می شود.
سابقه خانوادگی
وجود بیماری های ژنژیویت در خانواده ممکن است بر اساس ژنتیک به بروز التهاب لثه کمک کند.
ابتلا به برخی بیماری ها
برخی بیماری ها ممکن است بر وضعیت و سلامت لثه تأثیر بگذارند، از جمله این بیماری ها می توان به سرطان، ایدز، دیابت اشاره کرد.
تشخیص بیماری ژنژیویت یا ورم لثه
تشخیص علائم التهاب لثه در طی یک ملاقات منظم و دوره ای به دندانپزشک با بررسی موارد زیر توسط دندانپزشک قابل انجام است:
- خونریزی در لثه
- وجود برجستگی در فضاهای بین لثه و دندان، هر چه پاکت ها بزرگتر و عمیق تر باشد، التهاب لثه شدیدتر و خطرناک تر می شود.
- حرکت یا لقی دندان ها
- حساسیت دندان
علاوه بر موارد بالا، ممکن است بررسی استخوان های فک برای تشخیص شکنندگی در استخوان هایی که دندان ها را احاطه کرده و نگه می دارند، انجام شود.
درمان التهاب لثه
به طورکلی، درمان ژنژیویت بستگی به شدت التهاب دارد. طبقNHS ، در مراحل اولیه ورم، با استفاده از مسواک، نخ دندان و استفاده از دهان شویه این مشکل برطرف می شود. اگر التهاب لثه به مراحل پیشرفته رسیده است و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- استفاده از آنتی بیوتیک های خوراکی برای درمان نواحی مزمن ژنژیویت
- پاکسازی عمیق زیر لثه، با از بین بردن پلاک و جرم اضافی
- جراحی لثه
عوارض عدم درمان التهاب لثه
اگر برای درمان بیماری خفیف لثه خود عجله نکنید، ممکن است به عوارضی تبدیل شود که ممکن است بر بافت ها، دندان ها و استخوان ها تأثیر بگذارد. عوارض مورد انتظار ژنژیویت درمان نشده به شرح زیر است:
- عود آبسه های پریودنتال
- افزایش آسیب به رباط پریودنتال (بافتی که دندان را به سوکت متصل می کند)
- افزایش آسیب و از دست دادن استخوان آلوئول (استخوانی فک حاوی حفره های دندانی)
- لق شدن دندان ها
- از دست دادن دندان
پیشگیری از التهاب لثه
از مهمترین روش های پیشگیری از ورم لثه عبارتند از:
- مسواک زدن دندان ها: مسواک زدن از تجمع میکروب ها در سطح دندان ها جلوگیری می کند.
- استفاده از نخ دندان: استفاده از نخ دندان به خلاص شدن از میکروب ها از فضاهای بین دندانی و زیر خط لثه کمک می کند.
- استفاده از دهانشویه: محصولات دهانشویه آنتی باکتریال می توانند به کاهش میزان میکروب در دهان کمک کنند.
- پیروی از عادات سالم: علاوه بر این، رعایت بهداشت دهان و دندان بهتر است برخی عادات ناسالم را تغییر دهید. به عنوان مثال از کشیدن سیگار خودداری کرده و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
کلام آخر
التهاب لثه یا ژنژیویت به علت تجمع پلاک در خط لثه ها ایجاد می شود، در نتیجه رعایت بهداشت دندان ها می تواند از بروز این بیماری جلوگیری کند. ورم لثه باید به سرعت درمان شود، زیرا عدم درمان آن می تواند باعث بروز مشکلاتی مانند عفونت شدید لثه، لق شدن دندان و حتی از دست دادن لثه شود. به همین علت توصیه می شود به محض مشاهده علائم التهاب لثه به بهترین کلینیک دندانپزشکی در کرج مراجعه کنید.