پیشگیری از پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان (پوسیدگی، حفره)  شایع ترین بیماری دهان به شمار می رود که تقریباً همه افراد را در طول زندگی مبتلا می کند. خبر خوب این است که تهدید کننده زندگی نیست و اساساً قابل پیشگیری است.

پوسیدگی دندان چیست؟

پوسیدگی دندان یک بیماری مرتبط با رژیم غذایی است که منجر به از بین رفتن مواد معدنی در دندان های بزرگسالان و کودکان می شود. در مراحل اولیه می تواند به شکل یک لکه سفید یا تیره روی دندان ظاهر شود، اما با کمتر شدن مواد معدنی یک حفره یا سوراخ در دندان ایجاد می شود. از بین رفتن مواد معدنی بیشتر ممکن است منجر به گسترش حفره به مرکز دندان شود که در نهایت ممکن است منجر به درد دندان شود.

پوسیدگی دندان چگونه رخ می دهد؟

بسیاری از باکتری ها در پلاک دندان در دهان و دندان های شما زندگی می کنند. این باکتریها از مواد قندی موجود در غذایی که می خورید به عنوان انرژی مورد نیاز برای ادامه زندگی استفاده می کنند.

با تبدیل قند به انرژی، باکتری های موجود در دهان شما اسید تولید می کنند. این اسید کریستال های دندان شما را حل می کند و باعث از بین رفتن مواد معدنی می شود، که می تواند منجر به علائم پوسیدگی دندان مانند لکه های سفید و حفره ها شود.

بزاق شما برای پیشگیری از پوسیدگی دندان به کار می رود. بزاق شکر را از دهان و معده شما شستشو می دهد، باعث جلوگیری از ایجاد اسید توسط باکتری ها می شود و می تواند مراحل اولیه پوسیدگی دندان را با ترمیم مواد معدنی دندان اصلاح کند. اگر مقدار اسید باکتری موجود در دندانهای شما از اثر محافظتی بزاق دهان شما بیشتر باشد، پوسیدگی دندان رخ می دهد.

پیشگیری از پوسیدگی دندان

 روش های مختلفی برای مقابله با پوسیدگی دندان است. از پوسیدگی دندان می توان با رعایت موارد زیر جلوگیری کرد:

• مهمترین روش پیشگیری ، برداشتن روزانه پلاکها با استفاده از نخ دندان و مسواک زدن است. در صورت امکان باید بهداشت دهان و دندان را پس از هر وعده غذایی رعایت کرد.
• استفاده از فلوراید برای تقویت مینای دندان و کمک به بازسازی دندان ها یک ابزار پیشگیری بسیار قابل اعتماد است.همچنین به استفاده از خمیردندان و استفاده از فلوراید پیشنهاد می شود. آنها همچنین می توانند برای بزرگسالانی که پوسیدگی شایع دارند و یا مستعد ابتلا به پوسیدگی دندان هستند، خمیردندان های سفارشی تهیه کنند تا در خانه با ژل فلوراید استفاده شود.
• رژیم غذایی در پیشگیری از پوسیدگی قابل توجه است. مطالعات نشان داده است که ماهیت و دفعات مصرف قند از مقدار آن مهمتر است. اگر غذای شیرین مانند کارامل، پاستیل یا مربا بسیار چسبناک باشد، مدت زمان بیشتری روی دندان ها باقی می ماند. اگر شما یا فرزندانتان دائماً در حال خوردن غذاهای شیرین هستید، به طور مداوم بر روی دندان های شما حمله اسید ایجاد می شود.
• برای جلوگیری از این مشکل احتمالی چه کاری انجام می دهیم؟ از طولانی ماندن قند در دهان خودداری کنید؛ از آب نبات و آدامس دور باشید (مگر اینکه بدون قند باشد)؛ از نوشیدن منظم نوشیدنی های غیر الکلی خودداری کنید (مگر اینکه رژیم غذایی داشته باشید)؛ سعی کنید تعداد میان وعده ها را در روز کاهش دهید، اگر باید میان وعده بخورید غذاهایی را که بیشتر مردم دوست و باعث پوسیدگی نمی شود جایگزین کنید. به عنوان مثال می توان به ذرت بو داده، چوب شور، میوه، آجیل، پنیر و سبزیجات اشاره کرد
• استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید و نوشیدن آب شیر حاوی فلوراید. فلوراید از دندانها در برابر اسید محافظت می کند.
• جویدن آدامس بدون قند بعد از غذا برای افزایش میزان بزاق. بزاق برای محافظت از دندانهای شما در برابر پوسیدگی بسیار مهم است.
• آب کافی بنوشید و هیدراته باشید زیرا این امر باعث بهبود بزاق دهان شما می شود. به یاد داشته باشید که کمبود آب بدن می تواند مقدار بزاق ایجاد شده را کاهش دهد، بنابراین مقدار زیادی از آب شیر بنوشید.
• در صورت توصیه دندانپزشک می توانید فیشورسیلانت انجام دهید.
• از قرار دادن هرگونه نوشیدنی های شیرین (مانند آب میوه، نوشابه ) در بطری های کودک یا فنجان های کودک خود خودداری کنید. حتی بطری های شیر در صورتی که عادت به خوردن آنها در طول شب دارند، می توانند باعث پوسیدگی دندان کودکان شوند، زیرا قندها هنگام خواب شستشوی سطح دندان را ادامه می دهند.
• اگر غذای قندی خوردید، اما نمی توانید خیلی زود دندان های خود را مسواک بزنید از آب شیر بنوشید تا قندها را از دهان شما شستشو دهد. تمیز کردن دندانهای نوزادان با یک دستمال مرطوب بعد از خوردن بطری شیر در شب بسیار راهکار خوبی است البته در صورتی که آنها برای مسواک زدن خیلی کوچک باشند.

مصرف غذاهای شیرین همراه با یک وعده غذایی یا برای دسر اثر مخرب کمتری دارد، زیرا افزایش جریان بزاق در طول وعده های غذایی به شستن غذا کمک می کند. همچنین ، بعد از صرف یک وعده غذایی ، بیشتر افراد مسواک می زنند. با توجه به این نکته ، بهتر است کودکان در یک زمان و مکان شیرینی بخورند که به آنها اجازه می دهد خیلی زود مسواک بزنند. همزمان با رشد کودکان ، اطمینان حاصل کنید که مقدار زیادی کلسیم (محصولات لبنی) دریافت می کنند تا مینای دندان آنها به درستی رشد کند.

•  بر اساس یک مطالعه انجام شده  معتبر از دهه 1930 نشان می دهد که حفره ها به دلیل کمبود ویتامین D در رژیم غذایی ایجاد می شوند. در این مطالعه، کودکانی که ویتامین D را به رژیم غذایی خود اضافه کردند، پوسیدگی دندان در آن ها کاهش یافت. با این حال، کسانی که ویتامین D اضافه کردند و همزمان محصولات دانه را از رژیم غذایی خود حذف کردند، بهترین نتیجه را داشتند. این احتمالاً به این دلیل است که دانه ها می توانند به دندان بچسبند و باعث پوسیدگی شوند.
• سرانجام ، از آنجا که ممکن است بدون علامت باشید و از آغاز پوسیدگی دندان آگاهی نداشته باشید، بسیار مهم است که برای معاینه به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. به سختی می توان برخی حفره ها را تشخیص داد ، خصوصاً بین دندان ها. بعضی اوقات،  فقط اشعه ایکس است که می تواند آنها را شناسایی کند. دندانپزشک همچنین یک پروفیلاکسی (تمیز کردن) حرفه ای به شما می دهد، که بخشی مهم در پیشگیری است.

عوامل خطرساز برای ایجاد پوسیدگی و حفره دندانی

اولین قدم برای پیشگیری از پوسیدگی دندان شناسایی علل و عوامل خطرساز است. علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، سایر عوامل خطر ایجاد حفره عبارتند از:

1. خشکی دهان یا داشتن بیماری  که میزان بزاق دهان را کاهش می دهد
2. خوردن غذاهایی که به دندان می چسبند، مانند آب نبات و غذاهای چسبناک
3. تنقلات مکرر روی غذاها یا نوشیدنی های شیرین، مانند نوشابه، غلات و بستنی
4. سوزش معده (به دلیل اسید)
5. نظافت ناکافی دندان ها
6. تغذیه نوزاد قبل از خواب
   هنگامی که حفره ای به عاج نفوذ کرد، دیگر نمی توانید ازشر آن در خانه خلاص شوید و حتما باید به دندانپزشک مراجعه نمایید.

علائم پوسیدگی دندان

علائم پوسیدگی دندان یا آبسه دندان شامل موارد زیر است:

1. دندان درد؛
2. تورم در لثه؛
3. بوی بد دهان / طعم دهان؛
4. وجود لکه های خاکستری، زرد، قهوه ای یا سیاه روی دندان های شما؛

اگر رژیم غذایی سرشار از قند و کربوهیدرات دارید، یا از کاهش جریان بزاقی نیز رنج می برید، ممکن است دندان های شما در معرض پوسیدگی دندان باشد. کودکان خردسال بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند.

علائم پوسیدگی دندان در نوزادان

پوسیدگی دندان ممکن است ابتدا به صورت لکه های سفید در خط لثه در دندان های جلویی فوقانی ظاهر شود. در ابتدا – حتی برای پزشک یا دندانپزشک کودک – بدون تجهیزات مناسب به سختی می توان این نقاط را مشاهده کرد. کودکی که دچار پوسیدگی دندان است باید زودتر معاینه و تحت درمان قرار گیرد تا از پوسیدگی جلوگیری کند و از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

درمان پوسیدگی دندان

بسیاری از مشکلات دندانی، حتی حفره های عمیق، بدون هیچ گونه درد و علائم دیگر ایجاد می شوند. معاینات منظم دندانپزشکی بهترین راه برای جلوگیری از پیش روی حفره قبل از بدتر شدن آن است. تشخیص زودهنگام به معنای درمان آسان تر است.

درمان در یک دندانپزشکی برای یک حفره ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• روش های درمانی با فلوراید: درمان های حرفه ای حاوی فلوراید حاوی فلوراید بیشتری نسبت به خمیردندان ها و دهانشویه هایی است که می توانید از فروشگاه خریداری کنید. اگر روزانه به فلوراید قویتر نیاز باشد، ممکن است دندانپزشک برای شما نسخه تجویز کند.
• پرکردگی ها: درمان پوسیدگی با پرکردگی زمانی است که، یک حفره از مینای دندان پیشرفت کرده باشد.
• تاج ها: تاج ها یک پوشش یا کلاهک سفارشی است که برای درمان پوسیدگی گسترده روی دندان قرار می گیرد.
  کانال های ریشه ای: وقتی پوسیدگی دندان به مواد داخلی دندان شما (پالپ) می رسد، ممکن است یک کانال ریشه لازم باشد.
• کشیدن دندان: این عمل برداشتن دندان به شدت خراب است.

نتیجه گیری

در این مقاله به بررسی راهکارهای پیشگیری از پوسیدگی دندان پرداختیم و آنها را به طور جامع شرح دادیم. و بیان کردیم که هرچه حفره زودتر تشخیص داده شود، ترمیم آن برای دندانپزشک آسانتر خواهد بود. در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر و مراحل درمان می توانید با شماره های مندرج در سایت دندانپزشکی وصال تماس و یا به صورت حضوری مراجعه فرمایید.